پایان نامه فیزیولوژی ورزشی - کورتیزول و تاثیر آن بر دستگاه عصبی مرکزی
طرح پژوهشی و مقاله فیزیولوژی ورزش - اثر کورتیزول بر دستگاه عصبی مرکزی
انجام پایان نامه - کورتیزول که به عنوان یک تنظیم کننده پاسخایمنی بدن شناخته شده است هورمونی است که توسط بخش قشری غدد فوق کلیه ترشح میشود . این هورمون قوی با نامهای،گلوکوکورتیکوئید و هیدروکورتیزول و نام ساده کورتیزول شناخته شده است. مهمترین عمل کورتیزول اعمال متابولیک آن است (39). کورتیزول با اعمال متابولیکی خود موجب تحلیل ماهیچهها و بافتها پایان نامه مدیریت ورزشی میشود (8). این هورمون موجب؛
- تجزیه پروتئین به اسیدهای آمینه تشکیل دهنده آن در همه یاختههای بدن به غیراز کبد میشود. اسید آمینههای آزاد شده بطرف کبد جریان مییابند، محلی که در فرایند گلوکونئوژن به گلوکز تبدیل میشوند.
- حمایت از اعمال سایر هورمونها. عمدتا گلوکاگنو هورمون رشد در فرایند گلوکونئوژنز
- بعنوان یک ضد انسولین از طریق بازداشتن جذب و اکسایش گلوکز(8).
- انجام پایان نامه مهندسی صنایع
به عبارت دیگر کورتیزول برداشت و مصرف گلوکز توسط بافتهای محیطی را توسط مهار مستقیم حمل گلوکز به داخل سلولهای محیطی عضلات و بافت چربی را مهار میکند (66-25). کورتیزول روند تجزیه در بافت چربی را فعال میکند و موجب افزایش سطح اسیدهای چرب آزاد و گلیسرول پلاسما میشود. کورتیزول اثر سایر هورمونهای لیپولتیک را نیز تسهیل میکند. اثر اصلی کورتیزول افزایش لیپولیز در بافت چربی و در نتیجه ترشح گلیسرول است (25).
افزایش تولید کورتیزول به سبب متوقف شدن تشکیل پروتئین و تحریک تجزیه آن به کاهش پروتئین موجود در بافتهای بدن به غیر از کبد میانجامد.این عمل سبب افزایش پروتئین کبد و پلاسما، بیشتر از آنچه در فرایند ساختن گلوکز بکار میرود خواهد شد. غلظت بالای کورتیزول در خون به مدت طولانی نهایتا ًبه تخریب بافتها و منجر بهایجاد تعادل منفی ازت در بدن میشود. آثار ترشح کورتیزول برای مقابله با فشارهای روانی شدید، مناسب است. در واقع استرس ناشی از هیجان و یا استرس هنگام مواجه شدن با تمرین جسمانی، سببایجاد پاسخهای عصبی از بخش پیرامونی بدن به طرف هیپوتالاموس میشود. سپس هیپوتالاموس عامل آزاد کننده کورتیکوتروپین را ترشح میکند که بخش قدامی غده هیپوفیز را جهت آزاد کردن آدرنو کورتیکو تروپین هورمون تحریک میکند. نیز به نوبه خود سبب آزاد شدن کورتیزول از بخش قشر روده فوق کلیه به گردش خون میشود (8).وانید
فهرست مجلات جعلی isi و وب آو ساینس
بخ
کاهش مقدار کورتیزول منجر به رشد بافتها و عضلات و هم چنین سازگاری مثبت در فعالیتهای ورزشی میشود کهاین مسئله برای یک ورزشکار امر مهمی به شمار میرود. کورتیزول میتواند آثار منفی مختلفی در بدنایجاد کند، بی خوابی، کم حوصلگی، کاهش یا عدم تحریکات جنسی، صدمات استخوانی، ضعف جنسی، ناراحتیهای قلبی، خستگی زودرس و التهاب از آن جملهاند (64). سطوح بالای کورتیزول پس از تمرین به مدت دو ساعت باقی میماند.این پاسخ ها احتمالا ًمربوط به آثار ضد استرسی کورتیزول است (8). وجود مقدار طبیعی کورتیزول در بدن برای فعالیتهای متابولیکی بدن لازم است اما سطوح بالایاین هورمون می تواند اثرات زیان آوری برای، سلامتی، رفتار فرد، نسبت اجزاء سازنده بدن و عملکرد فرد داشته باشد (60). بالابودن سطح کورتیزول که ناشی از فشارهای فیزیکی و روانی است، باعث سوخت و ساز سریع چربیها، پروتئینها و کربوهیدراتهای بدن میشود تا شخص به استرسایجاد شده واکنش نشان دهد.این واکنش پزشکی گاها ًدر شرایط جنگ و گریزایجاد میشود(60).
انجام پایان نامه بازیابی تصویر و پردازش تصاویر
سوخت و ساز مواد مغذی تحت کنترل هورمون اپی نفرین و تعداد دیگری از غدد مترشحه هورمونی به فرد اجازه میدهد که در حالت ستیز و هیجان واکنشهای تند و سریع از خود نشان دهد. در جریاناین سوخت و ساز، میزان هورمونهای کورتیزول و اپی نفرین افزایش یافته در حالیکه مقدار هورمون تستوسترون کاهش مییابد. افزایش طولانی میزان کورتیزول موجب ورود بدن به وضعیتی که در آن ماهیچهها با ریتم ثابتی رو به تحلیل و نیز با کاهش پاسخایمنی بدن وافزایش خطر بیماری وایجاد جراحت در عضلات میشود(64). اختلالات خلقی ناگهانی، کاهش انگیزش برای تمرین، تنش عضلانی، اضطراب و فشار روانی تماما ًاز علائم بالا بودن میزان کورتیزول میباشند(64).
اثر کورتیزول بر دستگاه عصبی مرکزی
کورتیزول بسادگی وارد سلولهای مغز میشود و افزایش و کاهش آن ممکن است به طور زیاد عملکرد رفتاری را تغییر دهد (8). در سطح سلولی کورتیزول دارای چینن اثر بردستگاه عصبی است. سلول ها در بخشهای مختلف دستگاه عصبی مرکزی حاوی گیرندههای گلوکوکورتیکوئیدی هستند. تاثیر کورتیزول بردستگاه عصبی مرکزی شامل تغییری در فعالیتهای الکتریکی مانندهایپرپلاریزاسیون غشاء سلول ها یا مهار فعالیت الکتریکی خود به خودی میباشد.این وضعیت بسیار سریع رخ میدهد به صورتی که در حدود دو دقیقه پس از قرار گرفتن سلول ها در معرض کورتیزولاین تغییراتایجاد میشود (66).
انجام پایان نامه مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی
. اثر کورتیزول بر عملکرد گونادها
کورتیزول ترشح گونادوتروپین و عملکرد گونادها را متاثر میکند. در مردان ترشح گونادوتروپین را مهار میکند و موجب کاهش حساسیت به هورمون آزاد کننده گونادوتروپین میشود و در نتیجه غلظتهای تستوسترون پلاسما کمتر از سطوح نرمال میشود (15).
مقادیر و اندازهگیریهای کورتیزول
یکی از روشهای رایج اندازهگیری کورتیزول پلاسما، روش رادیوایمونواسی است (7). این روش حساس بوده و با حجم پلاسمای ناچیزی انجام میشود. بعلاوه واکنشهای متقاطع آنتی بادی با دیگر استروئیدهای درونی بااین روش به حداقل میرسد.بنابراین روش رادیوایمونواسی اندازهگیری معتبری برای سطوح کورتیزول پلاسما را فراهم میسازد (25).
. روشهای اندازهگیری کورتیزول آزاد در بزاق
کورتیزول آزادبزاقی یا غیر متصل به پروتئین ناقل نشانه شکل فعال بیولوژیکی هورمون در گردشاست و غلظت آن عملا ًمستقل از تغییرات پروتئینهای ناقل است . روشهای گوناگونی برای تخمین بخش آزاد هورمون در سرم به کار میرود، امااین روشها مشگل و گران قیمت است و بطور وسیع مورد استفاده قرار نمیگیرد. اندازهگیری کورتیزول بزاقی یک روش بسیار علمی، راحت، و بی زحمت برای اندازهگیری بخش آزاد هورمون میباشد. اندازهگیری کورتیزول بزاق با دقت بسیار بالا بازتاب کورتیزول آزاد ( غیر متصل به پروتئین ) در خون است که احتمالا ًبه دلیل عدم وجود مقادیر قابل توجه ترانس کورتین و یا آلبومین در بزاق میباشد. غلظت کورتیزول بزاق مستقل از جریان بزاق است (7).
با استفاده از کیتهای سنجشایمنی که برای اندازهگیری کورتیزول تام سرم طراحی شده است می توان کورتیزول بزاقی را اندازهگیری کرد. از آنجائیکه بزاق حاوی پروتئین حامل کورتیزول نیست، نیازی به استخراج و تلخیص وجود ندارد(62).
2- اثرایمونولوژیک کورتیزول
یکی از خواص کورتیزول سرکوبدستگاه ایمنی و مهار پاسخ طبیعیدستگاه ایمنی است که در نتیجه تخریب تدریجی بافت لنفویتی و متعاقب آن کاهش تولید آنتی بادی و فعالیت سلولهای ائوزینوفیلی، لنفوسیتی و بازوفیلی میباشد (62).
کورتیزول همچنین به ترشح عواملی مانند لنفوکین،اینترلوکین پردازش آنتی ژن، تولید و پاک شدگی آنتی بادی و دیگر عوامل ویژه مشتق از مغز استخوان و عملکرد لنفوسیت های مشتق از تیموس آسیب می رسا ند (25).
دلیل اثر کورتیزول بردستگاه ایمنی به خاطراین است که سلولهایایمنی دارای گیرندههای گلوکوکورتیکوئیدی با میل اتصالی بالا هستند. ویژگی سرکوبایمنی و ضد التهابی کورتیزول عموما ًتنها زمانی که مقادیر فارماکولوژیکیاین هورمون مورد استفاده قرار میگیرد مشاهده میشود (66). مهار پاسخهای طبیعی دستگاه ایمنی در عمل پیوند اندامها بسیار سودمند است. اما در عوض بیماران را مستعد عفونت می سازد. افزایش کورتیزول موجب واکنشهای ضد آلرژی میشود که احتمالا ًدر اثر مهار سنتز هیستامین درسلول های ماستو بازوفیل ها میباشد (62).
اثر کورتیزول بر سلولهای خونی
کورتیزول مقدار ائوزینوفیل ها و لنفوسیتها را در خون کاهش میدهد.این اثر ظرف چند دقیقه بعد از تزریق کورتیزول شروع شده و ظرف چند ساعت بسیار شدید میشود. بهمین ترتیب، تجویز مقدار زیاد کورتیزول موجب آتروفی کلیه بافتهای لنفوئید در سراسر بدن میشود که بنوبه خود تولید آنتی کورها را در بافت لنفوئید کاهش میدهد. در نتیجه سطحایمنی هومورال برای مقابله با کلیه مهاجمان بدن کاهش مییابد (1).
با وجود گستردگی پژوهشهای انجام شده در دو دهه اخیر، هنوز پاسخ روشنی به سئوالات بی شمار موجود در زمینه تاثیر فعالیتهای متفاوت بر عملکردایمنی ارائه نشده است. به جهت گستردگی انواع فعالیت ورزشی از نظر شدت، مدت و در گیر بودن سایر عوامل فیزیولویژیک مانند نقش هورمون ها و نیز عوامل روانشناختی و تاثیر عوامل محیطی چون فعالیت در گرما یا سرما مرتبط است(1).
پاسخهای اختصاصی بدن به نوع تمرینات و مسابقات بویژه عوامل محیطی و روانی، مباحث و زمینههای پژوهشی جدیدی را درایمنی شناسی ورزشی فراروی پژوهشگران قرار داده است. در بررسی دستگاهایمنی هنوز موارد ناشناخته زیاد است و همین مسئله انگیزه لازم را با وجود مشکلات فراوان، برای محققاناین رشته جدید فراهم ساخته است.
. تستوسترون
گونادها چندین هورمون جنسی مردانه ترشح می کنند که آندروژننامیده میشوند. این
هورمون ها عبارتند از- تستوسترون، دی هیدروتستوسترون[20] و آندروستین دایون[21] (26). در گونادها سه نوع سلول وجود دارد که عبارتند از سلولهای ژرمینال، سلولهای لیدیگ و سلولهای مولکولی. تستوسترون از سلولهای لیدیگ در پاسخ به هورمون لوتئینی[22] ترشح میشود (66).
تستوسترون از لحاظ مقدار از دو هورمون دیگر فراوان تر است. اما دی هیدروتستوسترون از نظر بیولوژیک بسیار فعال تر میباشد (26). تستوسترون جزء هورمونهای استروئیدی است و از کلسترول ساخته میشود. تقریبا ً 95% تستوسترون تام در گردش توسط گونادها ساخته میشود و مابقی توسط بخش قشری غدد فوق کلیوی تولید میگردد (25).
گردش تستوسترون در پلاسما
بخش عمده تستوسترون ( حدود 98% ) توسط پروتئینهای ناقل در خون حمل میشوند. یکی ازاین پروتئینهای ناقل گلوبولین اتصالی هورمون جنسی [23] میباشد که 44% تستوسترون به آن وصل میشود. آلبومین و سایر پروتئینهای پلاسما نیز به تستوسترون وصل شده و موجب انتقال آن در جریان خون می شوند. 54% تستوسترون در گردش به این پروتئین ها وصل می شوند. لازم به ذکر است کهاین پروتئین ها در مقایسه با SHBG ظرفیت پذیرش و حمل مقدار بیشتری از تستوسترون را دارند، اما پیوند تستوسترون به این پروتئین ها ضعیف تر از پیوند آن به SHBGمیباشد، زیرا میل اتصالی SHBG به تستوسترون بسیار زیاد است. تستوسترون وصل نشده به پروتئینهای حامل، تستوسترون آزاد نامیده میشود که نشان دهنده بخش آزاد و فعال هورمون میباشد و اثرات بیولوژیک هورمون راایجاد میکند. 1% تا 2% کل غلظت تستوسترون آزاداست (66-62-41).
تجزیه و دفع تستوسترون
متابولیسم تستوسترون موجب غیر فعال شدن آن میشود. کبد محل اصلی متابولیزه شدن و دفع
تستوسترون است. در کبد تستوسترون به اندروسترون و اپی اندروسترون تبدیل میشود و چوناین متابولیت ها از جنس چربی میباشند و توانائی حل شدن در آب را ندارند، در کبد عمل گلوکزونیداسیون و سولفاتا سیون بروی آنها انجام میشود تا بتوانند از طریق صفرا و ادرار دفع شوند (66-26-25).
مکانیسم عمل مولکولی و سلولی تستوسترون
تستوسترون آزاد ( غیر متصل به پروتئینهای ناقل ) از طریق غشاء پلاسمائی یا بطور غیر فعال و یا از طریق انتشار تسهیل شده وارد سلولهای هدف میشود. تستوسترون و سایر هورمونهای استروئیدی نیاز به گیرندههای سطح سلولی ندارند زیرا به خاطر قابلیت حل شدن در چربی براحتی از غشاء سلولی عبور میکند. تستوسترون پس از ورود به سلول بروی گیرندههای سیتوپلاسمی قرار میگیرد. بخشی از تستوسترون وارد شده به سلول توسط آنزیم 5 ردکتاز به دی هیدروتستوسترون تبدیل میشود که از نظر فعالیت بیولوژیکی قوی تر از تستوسترون میباشد. سپس مجموعه هورمون و گیرنده وارد هسته سلول شده و بر روی جایگاههای خود بروی بخش پذیرنده کروماتین قرارمیگیردوموجب فعال شدن ژنهای خاص و نهایتا ًسنتزپروتئینها میگردند که نقش نهائی رادربروزخواص بیولوژیک هورمون در بافت هدف به عهده دارند (52 - 66).
. محور هیپوتالاموس – هیپوفیز – گونادی
ترشح هورمون تستوسترون بوسیله هورمونهای تنظیمی هیپوتالاموسی و هیپوفیزی کنترل میشود. بطور دورهای هیپوتالاموس هورمون محرک ترشح گونادوتروپین GnRH را بداخل جریان خون هیپوفیزی ترشح میکند.این هورمون هیپوفیز را برای تولید و ترشح هورمون LH و هورمون محرک فولیکول FSH تحریک میکند. ترشح ضربانی GnRH موجب ترشح ضربانی LH و FSH به داخل جریان خون میشود. در مردان سالم تقریبا ً2 تا 4 ضربان LH و FSH در یک دوره زمانی 6 تا 8 ساعته دیده میشود. اما دامنه ضربانی LH بزرگتر از FSH است. در گونادها LH وFSH به گیرندههای اختصاصی خود ( LH به سلولهای لیدیگ و FSH به سلولهای سرتولی ) متصل میشوند. در سلولهای لیدیگ مجموعه هورمون و گیرنده موجب ساخت پریگنونولون از کلسترول میشوند، سپس طی واکنشهای متعددی تستوسترون تشکیل میشود (66-62-25). تستوسترون تولید شده در سلولهای لیدیگ یا وارد جریان خون میشود و یا برای پیشبرد اسپرماتوژنز بکار گرفته میشود (4). از آنجائیکه جریان خون خود تابعی از انبساط و انقباض عروق است. بنابراین میزان کاتکولامینها و سایر عوامل تاثیر گذار بر جریان خون در میزان ترشح تستوسترون تاثیر دارند. گالبو اعلام میدارد که میزان کاتکولامینها در اثر فعالیت بدنی زیاد میشود (21).
هنگامی اهمیت کاتکولامینها بیشتر میشود که مسئله استرس و فشارهای روانی به هنگام فعالیت بدنی و اجرای مسابقات ورزشی یکی از عوامل اصلی تلقی گردد.
ایک نس میگوید. در اثر ازدیاد کاتکولامینها در خون حیوانات، میزان تستوسترون نیز بدون اینکه در میزان LH افزایش دیده شود، افزایش مییابد (29) به نظر میرسد که سیستم سمپاتیک به صورت مستقل و جدا از محور هیپوتالاموس – هیپوفیز – گونادی بتواند بر تولید و ترشح تستوسترون به هنگام انجام فعالیتهای جسمانی موثر واقع شود (21).علاوه بر کاتکولامینها، پرولاکتین و کورتیزول میتواند بر میزان هورمون تستوسترون تاثیر داشته باشند. در حقیقتاین دو هورمون از عواملی هستند که بر میزان تستوسترون اثر منفی دارند. احتمال میرود که به دخالت گیرندههای سلولهای لیدیگ بستگی داشته باشد (29).این نکته را باردین در
سال 1978 و کومینگ و همکارانش در سال 1983 (29-15). وهاکی نن در سال 1985 اعلام داشتند (27).
بخوانید : مدل شبیه ساز کنترل راه اندازی (استارتر)
اثرات بیولوژیک تستوسترون
بطور کلی، تستوسترون مسئول صفات متمایز کننده بدن مرد است. گونادها بوسیله گونادوتروپین کوریونیک جفت تحریک شده و مقدار کمی تستوسترون در زندگی جنینی و برای چند هفته بعد از تولد تولید میکنند اما هیچ گونه تستوسترونی، 10 الی 13 سالگی تولید نمیشود.تستوسترون سنتز شده در دوران جنینی، عاملایجاد تفاوتهای جنسی دراین دوره است. تولید تستوسترون بسرعت در شروع بلوغ افزایش یافته و در سرتاسر دوران باقی مانده زندگی ادامه مییابد. بعد از 50 سالگی بسرعت نقصان مییابد (5).
اثرات هورمون تستوسترون از شروع دوره بلوغ به بعد را می توان بدو دسته تقسیم کرد. دسته اول اثرات بر عملکرد جنسی و بروز صفات ثانویه جنسی است و دسته دوم اثرات آنابولیکی تستوسترون میباشد.
برخی ازاین تاثیرات بشرح زیر میباشد :
- رویش مو، رشد محافظ حنجره و در نتیجه بم شدن صدا، افزایش ضخامت پوست
- اثر بر تشکیل پروتئینها و رشد عضلانی
- اثر بر رشد استخوانی و احتباس کلسیم
- اثر بر متابولیسم پایه
- اثر بر تعادل آب و الکترولیتها
- اثر بر گلبولهای قرمز
- اثر بر رفتار
بین غلظت تستوسترون و برخی از جنبههای رفتاری همبستگی معنا داری وجود دارد. به گونهای که تغییرات سطح تستوسترون موجب بروز تغییرات رفتاری میشود.این تغییرات رفتاری شامل رفتار تهاجمی ، رفتار جنسی ، رفتار زنانه ، رفتار مردانه وخلق و خو میباشد(45).
مقادیر و اندازهگیری تستوسترون
تستوسترون بزاقی می تواند توسط روشهای گوناگون اندازهگیری شود. یکی از رایج ترین روشها روش رادیوایمونواسی (RIA) است (62). برای اندازهگیری غلظت تستوسترون بزاقی، 5/2 میلی لیتر بزاق بعد از شستن دهان بصورت تحریک نشده یا تحریک شده مورد نیاز است.
میزان تستوسترون فعال ( بخش غیر متصل به پروتئین حامل ) در بزاق را میتوان با روش RiA)) اندازهگیری کرد (62). مقدار طبیعی تستوسترون فعال در بزاق برای مردان به شرح زیر میباشد.
|
nmol-1 |
ng.dl |
مردان بالغ |
5/14-29/2 |
41-66 |
آموزش نگارش و انجام پایان نامه در دکتر تحقیق